Niets meer niet meetbaar

In de bruisende stad Groningen, de ‘metropool van het noorden’, komt traditie samen met innovatie. Met een bevolking van meer dan 230.000 inwoners en een rijke geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen, staat deze stad bekend om haar levendige cultuur, diverse gemeenschappen en eeuwenoude universiteit met meer dan 50.000 studenten. Als een van de snelst groeiende steden in Nederland heeft Groningen de uitdaging om haar infrastructuur te onderhouden en te verbeteren en om de levenskwaliteit van haar inwoners te waarborgen.

De afdeling Stadsingenieurs van de Gemeente Groningen speelt een belangrijke rol in het realiseren van deze doelstellingen. De afdeling is verantwoordelijk voor een breed scala aan taken. Een van de huidige projecten van de afdeling is de stadsvernieuwing in de Oost-Indische buurt.

De Oost-Indische Buurt is een historische wijk die de afgelopen jaren getuige is geweest van ingrijpende veranderingen. Als onderdeel van een grootschalig stadsvernieuwingsproject heeft de Gemeente Groningen zich ten doel gesteld om deze wijk te transformeren tot een moderne, duurzame en leefbare omgeving voor haar bewoners. Dit omvat niet alleen het renoveren van oude gebouwen, maar ook het verbeteren van de bereikbaarheid, het vergroenen van de straten en het creëren van ruimte voor recreatie en gemeenschapsvoorzieningen.

De Stadsingenieurs maken gebruik van de informatie welke door onder andere Geo&Data van de afdeling I&S (Informatie en Statistiek) wordt ingewonnen. De afdeling Geo&Data is onder andere verantwoordelijk voor het beheer van het Geo- en Open data portaal, het bijhouden van de basisregistraties (BGT) en voor landmeetkundige opnames en uitzetwerkzaamheden.

Sinds augustus 2022 gebruikt de afdeling de laatste innovatie voor het meten met total stations, de Leica AP20 AutoPole. Deze uitbreiding op de al aanwezige Leica TS16 total stations en Leica GS16 GNSS rovers heeft een grote impact gehad op hoe de metingen worden uitgevoerd bij de dagelijkse werkzaamheden.

Rein Smit, landmeter bij de gemeente Groningen zegt: “Niets is nu niet meer meetbaar. Met de AP20 kun je gewoon door”. Rein geeft aan dat de meetopzet sinds de komst van de Leica AP20’s verandert is. “Wij voeren onze metingen grotendeels met de total station uit, omdat GPS in de stedelijke omgeving gewoon minder praktisch is. Met de AP20 werken we veel sneller, zeker een kwart sneller als voorheen, maar het is lastig vergelijken. We delen de dag nu anders in, omdat we simpelweg meer ruimte gekregen hebben voor andere zaken, zoals het verwerken en voorbereiden van de metingen op kantoor”. 

De Leica AP20 AutoPole is een belangrijke stap geweest in het optimaliseren van de meetwerkzaamheden. “Na een korte uitleg kon ik eigenlijk al direct aan de slag. Je moet even wennen aan het feit dat je de stok kort moet initialiseren, maar ik wil niet meer terug”. Zegt Rein. “Je hoeft niet meer op de bel te kijken, wat een enorm verschil maakt. Je hebt nu veel meer oog voor de omgeving. Het grootste verschil maakt dat je nu minder hoeft na te denken hoe je de meting zal aanvliegen. Waar we vroeger hoeken van gebouwen reflectorloos maten, kunnen we nu simpelweg de punt van de SmartPole in de hoek drukken. Ook punten onder auto’s of andere obstructies houden ons niet tegen. Niets is meer ‘onzichtbaar’. Waar we wel rekening mee houden is dat we de toestellen nu iets anders opstellen. Het werkt gewoon prettiger als de zichtlijn tussen het toestel en de prisma niet steeds onderbroken wordt door bijvoorbeeld druk verkeer of mensen op straat. We zijn nu vrijer in het kiezen van onze standplaatsen, omdat we nu niet afhankelijk zijn van hoe we bijvoorbeeld gebouwen reflectorloos moeten meten.

Jan Munnik zet het toestel in voor BGT metingen. Hij gebruikt de ‘Leica codering’ op het AP20 veldboek, waardoor hij direct in het veld ziet wat hij gemeten heeft. De meting wordt vervolgens als DXF verwerkt naar de BGT omgeving. Ook hij merkt duidelijk dat de metingen sneller en efficiënter gaan als voorheen. “We hadden al vroeg gezien dat de AutoPole gereleased zou worden via een video die online verscheen. We hebben als één van de eerste een demonstratie gehad en ik ben blij dat de gemeente Groningen de investering in deze innovatie gedaan heeft. Mijn werk wordt er een stuk makkelijker en leuker van. Bij het meten met de AutoPole staat de afstandmeter in de ‘continu’ mode en is kijken op de bel niet meer nodig. Het meten gaat nu echt gewoon heel snel”.

Naast de tiltfunctionaliteit, die het mogelijk maakt de prismastok scheef te houden tijdens de meting, bevat de Leica AP20 Autopole ook ‘AutoHeight’ en ‘TargetID’. Beiden zijn een groot voordeel tijdens de meting. Rein zegt: “Wij voeren nagenoeg alle metingen in 3D uit en gaan daarbij uit van de hoogtebouten van het door de gemeente Groningen verdichte NAP netwerk. Dat je niet meer hoeft na te denken over de stokhoogte scheelt gewoon tijd en fouten. Ook de ‘TargetID’ is erg prettig. Indien de lock even weg is, dan is de prisma zo weer gevonden”. 

De Leica AP20 AutoPoles hebben niet alleen de efficiëntie van de afdeling Geo&Data verbeterd, maar ook bijgedragen aan de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de verzamelde gegevens. Dit draagt op zijn beurt bij aan een effectiever stadsbeheer en een betere levenskwaliteit voor de inwoners van Groningen, en illustreert hoe moderne technologieën kunnen worden ingezet om steden voor te bereiden op de uitdagingen van de toekomst.